Nhiệt độ bảo quản thuốc ở nhà thuốc tốt GPP là bao nhiêu?

Thuốc là 1 sản phẩm đòi hỏi có điều kiện bảo quản đặc biệt để tránh việc hư hỏng, mất tác dụng hay gây ra nguy hiểm cho người dùng. Môi trường nhiệt độ quá cao sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng của các loại thuốc, cũng như dược liệu. Việc kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm trong bảo quản thuốc là điều mà các nhà thuốc cần phải hết sức quan tâm. Vậy nhiệt độ bảo quản thuốc tốt nhất là bao nhiêu? Hãy cùng chúng tôi trả lời câu hỏi trên thông qua bài viết ở dưới đây nhé.

Nguyên tắc bảo quản thuốc

1. Nhiệt độ phòng:

Bảo quản thuốc bình thường nhất là bảo quản ở trong điều kiện thời tiết khô thoáng, và nhiệt độ giao động trong khoảng 15-25 độ C, không bị lẫn mùi hoặc các tạp chất khác, tránh ánh nắng trực tiếp, và các dấu hiệu ô nhiễm khác.

Độ ẩm không khí tối đa là khoảng 70%. Bảo quản ở trong kho mát thì nhiệt độ phù hợp là khoảng 8-15 độ C. Bảo quản thuốc ở kho lạnh thì nhiệt độ tối thiểu phải đạt dưới 8 độ C. Nếu như thuốc cần bảo quản ở trong kho đông lạnh thì nhiệt độ sẽ không vượt quá -10 độ C. Nếu trên nhãn dán không ghi rõ về điều kiện bảo quản thì sẽ bảo quản ở điều kiện thường.

2. Khô và mát:

Giữ gìn môi trường ở trong kho bảo quản luôn sạch sẽ, và thoáng mát. Không tích tụ rác thải, bụi bẩn, và không được có côn trùng, sâu bọ. Bố trí phù hợp nơi để rửa tay, và phòng vệ sinh thông gió tốt.

Dược liệu phải được bảo quản ở trong kho khô, thông thoáng. Các thùng nhựa đựng đồ cần phải được sắp xếp hợp lý để đảm bảo cho không khí lưu thông. Các vật liệu thích hợp để có thể làm bao bì để bảo quản dược liệu là thủy tinh, nhựa, giấy … Các dược liệu có chứa tinh dầu cũng cần phải được bảo quản ở trong bao bì kín.

3. Tránh ánh nắng trực tiếp:

Các thuốc, và nguyên liệu làm thuốc nhạy cảm với ánh sáng thì phải được bảo quản ở trong bao bì kín, tránh ánh sáng, và trong buồng kín hoặc là trong phòng tối.

Thuốc, nguyên liệu làm thuốc cần phải sắp xếp trên giá, pallet, hay tấm kê panel và được bảo quản ở 1 vị trí cao hơn sàn nhà. Các bao, thùng nhựa có nắp chứa thuốc, và nguyên liệu làm thuốc có thể sắp xếp chồng lên nhau nhưng cần phải đảm bảo không có nguy cơ bị đổ vỡ, hoặc là gây hại tới bao bì, thùng thuốc, và các nguyên liệu làm thuốc bên dưới.

4. Thực hiện theo hướng dẫn ghi trên nhãn:

Luôn giữ thuốc ở trong hộp đựng ban đầu. Các hộp đựng thuốc này đã được nhà sản xuất thuốc nghiên cứu để có thể bảo quản thuốc. Một số thuốc có thể sẽ bị ảnh hưởng trong điều kiện ánh sáng. Các loại thuốc này cần được bảo quản sẵn trong những hộp tránh ánh sáng trực tiếp. Điều này sẽ giúp bảo quản thuốc tốt hơn.

5. Làm lạnh:

Mọi mức nhiệt độ luôn cần phải tuân thủ theo đúng yêu cầu mà các nhà sản xuất đã đưa ra và ghi trên nhãn sản phẩm. Dưới đây là giới hạn về nhiệt độ bảo quản trong các điều kiện làm lạnh thông thường:

• Đối với kho trữ đông: thì Sản phẩm Vacxin cần phải được bảo quản ở nhiệt độ -20°C mãi cho đến khi được tiêu thụ.
• Khi lắp đặt kho đông lạnh để bảo quản dược phẩm: Nhiệt độ nên ở mức khoảng 2°C – 8°C.

6. Độ ẩm:

Độ ẩm cao sẽ dễ làm hút ẩm đối với các thuốc là các loại thuốc viên bọc đường, hay viên nang. Nó gây ra vón cục, ẩm mốc thuốc bột; và làm giảm hay loãng 1 số thuốc có trong siro; thậm chí phá huỷ các thuốc có bản chất là enzym (men tiêu hoá).

Đôi khi độ ẩm cao làm mất tác dụng của 1 số loại kháng sinh và thuốc nội tiết; gây ra 1 số phản ứng hoá học, hay phản ứng thuỷ phân làm hỏng thuốc.

Độ ẩm cao còn có khả năng khiến cho thuốc biến đổi, hình thành nên chất mới gây nguy hiểm cho người sử dụng (như tạo ra acid salicylic trong viên thuốc aspirin). Độ ẩm thấp có thể sẽ làm cho 1 số thuốc có bản chất là muối sẽ bị mất nước từ đó gây ảnh hưởng đến chất lượng thuốc.

Các loại thuốc nào cần được bảo quản ở nhiệt độ đặc biệt?

1 số loại thuốc cần phải được bảo quản khắt khe hơn với điều kiện nhiệt độ và độ ẩm đặc biệt như:

• Keytruda (loại thuốc dùng để điều trị bệnh ung thư) cần duy trì ở nhiệt độ khoảng từ 2 – 8 độ C và độ ẩm cần dưới 70% ngay cả khi vận chuyển.
• Thuốc tiêm và kim tiêm cần được bảo quản với nhiệt độ lạnh từ 2 đến 8 độ C và độ ẩm vào khoảng 45%.
• Thuốc kháng sinh Penicillin có điều kiện bảo quản với độ ẩm khoảng dưới 70% và nhiệt độ không được quá 30 độ C.

1. a) Thuốc yêu cầu điều kiện bảo quản đặc biệt cần phải được bảo quản theo đúng yêu cầu bảo quản.
2. b) Chất lỏng rắn dễ cháy nổ, hay các khí nén… cần phải bảo quản trong kho có khả năng phòng chống cháy nổ theo quy định của pháp luật, và phải xa các kho khác đồng thời xa khu vực nhà ở. Kho cần phải thông thoáng, và được trang bị đèn chống cháy nổ. Các công tắc điện cần phải được đặt ngoài kho.
3. c) Thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, và tiền chất dùng làm thuốc, cũng như nguyên liệu làm thuốc là dược chất gây nghiện, và thuốc hướng tâm thần, tiền chất dùng làm thuốc cần phải bảo quản tại 1 kho riêng đáp ứng quy định của bộ y tế.

– Thuốc độc, và thuốc trong Danh mục thuốc bị cấm sử dụng trong 1 số ngành, lĩnh vực cần phải được bảo quản ở 1 khu vực riêng biệt, không được để cùng với các thuốc khác, và phải được bao gói để đảm bảo không bị thấm hay rò rỉ thuốc độc trong quá trình cấp phát.

1. d) Thuốc yêu cầu về điều kiện bảo quản có kiểm soát về nhiệt độ, độ ẩm, hay ánh sáng (như vắc xin, thuốc có yêu cầu về bảo quản lạnh, âm sâu…) phải được bảo quản ở trong kho lạnh hoặc tủ lạnh có điều kiện thể tích phù hợp.

Kho lạnh hoặc tủ lạnh cần phải đảm bảo có nhiệt độ đồng nhất ở trong giới hạn bảo quản cho phép. Phải có các điều kiện, cũng như phương tiện phát hiện và cảnh báo (như chuông, hay đèn hoặc tin nhắn) kịp thời về các sự cố, và sai lệch về điều kiện bảo quản (nhiệt độ, và độ ẩm).

Các thiết bị để theo dõi điều kiện bảo quản như: nhiệt kế, ẩm kế… phải định kỳ được kiểm tra, hiệu chuẩn.

Trên đây là thông tin về các nguyên tắc chung về bảo quản thuốc, và nguyên liệu làm thuốc đối với các cơ sở nhà thuốc GPP. Để biết thêm các thông tin chi tiết bạn hãy tham khảo các quy định tại Thông tư 36/2018/TT-BYT. Mong rằng với những thông tin chúng tôi đã cung cấp sẽ giúp giải đáp được những vướng mắc của bạn.